AVUSTURYA'DA TÜKETİCİ HAKLARI

    Öncelikle sizlere tüketici haklarıyla ilgili kendi deneyimi mi aktarmak istiyorum. Inter Spar adlı marketten oğlumuz için  uzaktan kumandalı helikopter aldık. Helikopter birkaç ay sonra şarj olmamaya başladı. Bu Viyana'da yaşadığımız ilk ürün problemiydi ve nasıl tepki alacağımızı bilmiyorduk. Firmanın danışma bölümüne gitmeye karar verdik. Umutsuzduk. Kesin ilgilenmezler baştan savarlar dedik ama hiç de umduğumuz gibi olmadı. Urunu değiştirmek mi istersiniz yoksa para iadesi mi yapalım dediler. Türkiye'de daha önce böyle bir hizmetle karşılaşmamıştık. her firmada aynıdır bilmiyorum ama eger böyleyse mükemmel bir satış sonrası hizmetleri var.

Şimdi size Avuturya'da yayınlanan Bum dergisindeki tüketici haklarıyla ilgili yazıyı paylaşıyorum.

Bu yazıda Avusturya'da tüketici haklarının neler oldugunu soru cevap seklinde sizlere aktaracagiz.

     Sözleşmelerdeki genel şart ve koşulları okumadığım durumlarda benim için bu koşulların yine de geçerli olduğu doğru mu?

Genel şart ve koşullarin (sıklıkla "küçük yazı" olarak tanımlanan) anlaşmada geçerli olup olmadığı tüketicinin şartları okuyup okumadiğından kaynaklı değildir. Önemli olan, sözleşme partnerinin sozleşme gerçekleşmeden önce genel koşulların geçerliliğini sözlü veya yazılı olarak belirtmiş olup olmadığıdır ve tüketicinin sözleşmeye varılmadan önce bu koşulları görme veya okuma şansınin olup olmadığıdır. Bu demek oluyor ki, genel şart ve koşullar teslimat belgesinde veya ödeme yapıldıktan sonra görüldüğü taktirde gecerli degildir. Ayni sekilde sözleşme oncesi tüketicinin

genel şart ve koşulları görmesine izin verilmediği veya görmesinin mümkün olmadığı taktirde de geçerli değildir. Bir internet sayfasında okunabileceği ibaresi bulunan fakat teknik sebeplerden dolayı okunması mümkün olmayan genel şart ve koşullar da geçerli değildir. Sözleşme de görülmeyen koşulların sonucu, anlaşmanın bir parçası olmamalarıdır, dolayısıyla taraflar bu şartları esas alamazlar. Orneğin normal durumlarda anlaşmalar da daha yüksek olan faiz oranı geçerliliğini kaybeder ve yalnızca yasal olan yılda yüzde % 4 orani geçerli olur.

     Sözlü Olarak Bir araba alımını kabul ettim. Fakat simdi ödeyemeyecegimin farkına vardım. Herhangi bir sey imzalamadim, bu sozlesme yine de geçerli mi?

    Sözlü anlasmalarda genel kurallara gore gecerli anlasmalardir. Bu demek oluyor ki, sozlesme kosullarini yerine getirme zorunlulugunuzdan dola (alış fiyatinin ödenmesi) size dava acilabilir. Bir sözlesmenin gecerliligi icin bazi standartlara uyulmasi - Sözlesmenin kagit uzerinde olma mecburiyeti gibi - yalnizca belli durumlarda mevcuttur. Buna göre tuketicinin yalnizca yazılı vekalet belgeleri gecerlidir. Tüketici haklari yasasi feshedilen alım / satım (Kapidan alma, sipariş ile alma) anlasmalarinda yazılı belgeyi zorunlu kılar! Bu kural olasi delil

problemlerini önlemeyi hedefliyor. Bu demek oluyor ki, sözlü olarak varılan bir alim/satim anlaşmasının iptali için de mutlaka yazılı bir vazgeçme/fesh etme belgesi gerekmektedir.

    Telefon üzerinden seyahat rezervasyonu yaptırdım. Bu durumda herhangi bir rezervasyon formuna imza atmış olmadan sözleşme geçerliliğinin olduğu doğru mu?

    Telefon üzerinden yapılan bir rezervasyon veya sipariş de geçerli bir sözleşme sayılmaktadır Bu demek oluyor ki, bu örnekteki seyahat şirketi sizi seyahatin fiyatı karşılığında dava edebilir. Telefondan yapılan anlaşmalarda sıklıkla doğal olarak bir kanit problemi meydana gelir. Bu nedenle güvenliğiniz açısından kendinize yazılı bir teyit belgesi göndertmeniz ve içeriğini kontrol etmenizde yarar var.

    Faturami ödemeyi unuttum / ödemedim. Su anda Bir tahsilat sirketi beni dava etmekle tehdit ediyor. Firma 3 kez ihtar verdikten sonra faturalarimi ödemem gerektigini zannediyordum?

    Parayı tahsil etmeden veya tüketiciyi dava etmeden önce ihtar belgesi gönderme zorunlulugu veya tahsilat sirketine/avukata verme mecburiyeti bulunmuyor. Bir fatura, size henüz yazılı olarak gönderilmemis oldugu taktirde bile geçerli olabilir. Önemli olan ödenmesi gereken miktarın son ödeme tarihi ile ilgili herhangi bir anlaşma bulunup bulunmadığı (küçük yazılmış şart ve koşullar dahil) Örneğin: 'teslimat sirasinda ödeme yapılmalıdır" gibi. Sözleşen taraflar arasında sözlü veya yazılı bir belge mevcut değilse, fatura gereklidir ve ödeme zorunluluğunuzu belirtir. Ödemenin yapılması adına iki veya üç adet ihtar gönderilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. Ödemeler prensip olarak tarihinde ve herhangi gereksiz bir gecikme olmadan yapılmalıdır. Eğer ödemeyi gerektiğinden daha geç yaparsanız gecikme faizi veya gecikmeden dolayı ugranilan zarar (örn: tahsilat şirketinin duruma müdahale etmesi) için gereken para miktarı size fatura olarak gelebilir.

    Herhangi bir sipariste bulunmadığım halde bana bir yayınevi tarafından 2 adet kitap gönderildi. Faturasini ödemeli miyim?

    Siz Sipariş etmediginiz halde size gönderilen ürünlerin fiyatini ödemek zorunda degilsiniz. Kitapları okuyabilir, saklayabilir veya hediye edebilirsiniz. DİKKAT: Herhangi bir yanlışlık oldugunu fark ederseniz, göndereni uyarmali veya ürünleri geri göndermelisiniz.

    Fayans döşeme işleri icin bir sirket bana 1500€ degerinde bir maliyet tahmini çıkardı. Simdi bu kuruluş benden fazladan 200€ istiyor. Bu farkı ödemek zorunda miyim?

    Prensip itibariyla hayor, çünkü maliyet tahmininin dogrulugu, aksi açıklayıcı biçimde belirtilmedigi sürece garanti altindadir. Islem baslatildiktan sonraki sureçte önemli ölcüde bir fiyat farkı meydana geldiginde, sirket bunu tüketiciye bildirmelidir. Bunu bildirmedigi taktirde fiyat farkı alma hakkini kaybeder.

    Bir koltuk siparişi verdim ve teslimat tarihi olarak şubat ayının ikinci haftası belirlenmişti. Şu an Mart ayinda olduğumuz halde koltuğu hala teslim almış değilim. Bu durumda bir fiyat indirimi talep edebilir miyim? Ne gibi imkanlara sahibim?

    Eğer bu önceden kararlaştırılmadiysa, normal koşullarda bu talebiniz yerine getirilmeyecektir. Ancak bununla ilgili bir mecburiyet bulunmuyor. Sözleşme esnasında fiyat indirimi sözleşme cezası olarak sözleşmeye eklenebilir. Şirket teslimatta geciktiği için amaca en uygun davranış biçimi belli bir mühlet vererek buna uyulmadıği taktirde sözleşmenin geçerliliğini yitireceğini yazılı (delil bulundurma amacına yönelik taahhütlü) olarak bildirmektir. Verilen mühletin ne kadar olacağı her durumda farklıdır fakat prensip olarak 10-14 günlük bir mühlet kabul edilir bir süredir. Bu süre dolduğunda koltuğunuz size ulaşmamış olursa sözleşme feshedilmiş sayilir. Bu konuda yardımcı ola bilecek yazı şablonlarını konsumentenfragen.at adlı sayfada bulabilirsiniz. Şirket isteğinizi karşilayamayacağına kanaat getirirse fiyat indirimi isteginize sıcak bakabilir.

Farkli bir imkan olarak sözleşmenin yerine getirilmesi konusunda israrcı olabilir ve teslimati (başlangıçta ücreti kendiniz ödemek koşuluyla) isteyebilirsiniz. Ancak mahkemeye giden yol ayrıntılı biçimde düşünülmelidir, mahkeme masrafları satın aldığınız ürünün fiyatından çok daha yüksek olabilir.

    Bir televizyon satin aldım ve bir hafta sonra televizyon bozuldu. Satın aldığım magaza bana yenisini vermek istemiyor. Yeni bir televizyon konusunda ısrarlı davranabilir miyim?

    Garanti koşulları kapsamında (detaylı bilgi konsumentenfragen.at sayfasında) öncelikle düzeltme veya değiştirme seçenekleriniz mevcut. Fakat şirketin bu durumda, size aletin değiştirilmesinin orantisiz masrafla bağlantılı olduğunu söyleme ve sizi garanti koşullari kapsamının diğer (düzeltme/ tamir etme) seçeneğine yönlendirme hakkı bulunuyor. Bu masrafin orantisi, televizyonun tamir edilmesi durumunda meydana gelecek masraf baz alarak hesaplanıyor. Orantisiz masrafi tanımlayıcı bir genel kıyaslama bulunmuyor. Genel olarak televizyon veya elektrikli süpürge gibi tipik stok ürünlerini değiştirmenin firmalar için makul olduğu esas alınır. Bu nedenle yeni bir televizyon istemenizde bir sakınca yoktur. Sosyal İşler Bakanligi'nin broşür servisinde bulabileceğiniz ''Doğru reklamasyon yöntemleri'' adlı dosyamızda bu konuyla ilgili daha fazla ipucu bulabilirsiniz.

    Ikinci el bir araba satın almayı düşünüyorum. Satıcı beni olası arızalar ile ilgili hiçbir sorumluluk kabul etmeyeceği konusunda bilgilendirdi. Bunu yapmaya hakkı var mı? 

    Ikinci el bir arabada da garanti haklarınız mevcuttur. Ariza veya probleme göre şirket bu gibi durumlarda ya tamir masraflarını üstlenmeli, fiyat indirimi sağlamali, arızalı parçayı değiştirmeli veya tamamiyle geri alıp para iadesinde bulunmalıdır. Daha fazlasını konsumentenfragen.at sayfasında okuyabilirsiniz. İkinci el taşınabilir eşyalardaki garanti süresi ortak anlaşmaya varilarak bir yıla indirilebilir fakat bunun sözleşen taraflar arasında özel olarak kararlaştırlması gerekmektedir. Sözleşmenin genel şart ve koşullarında yer alan küçük yazılmış koşullar anlaşılmış sayilmadıkları için geçerli değildir. Motorlu taşıtlarda bu tarz bir garanti kısaltması, yalnızca ilk ruhsatın verildiği günün üzerinden bir yildan fazla bir süre geçmiş olduğunda geçerlidir. DİKKAT! Kurumsal sayılmayan iki kişinin arasında garanti iptali meşrudur.

    Bir mobilyacı dükkanında mutfak satın alıp sözleşme imzaladim. Sonradan benim için pahalı olduğuna karar verince aynı gün mobilyaciya geri dönüp anlaşmayı iptal etmek istedim fakat mobilyacı benden yüzde % 30 iptal ücreti talep ediyor. Bunu yapmaya hakkı var mı?

    Evet! Mobilyacı ile aranızda bir anlaşmaya varıldığına göre iki taraf da bu anlaşmaya bağlıdır. O andan itibaren bu sözleşmenin iptal edilmesi mümkün değildir, bunu bir saat sonra, aynı gün veya bir sonraki gün yapmak isteseniz bile. Bu durumda tamamiyle mobilyacinin imtiyazına bağlısınız, duruma göre anlaşma şirket tarafindan feshedilebilir. Şirketin sorumlu müdürüyle konuşmanız faydalı olabilir. Yine de: Yasal bir hakkınız yok!! Çoğu şirket genel şart ve koşullarinda musterilerine / tuketiciye iptal hakkı tanıyor ve bu gibi durumlarda çoğunlukla ücretsiz olarak anlaşmadan çikmanızı sağlıyor. %10 ile 30% arası iptal ücreti bu branşta alışılagelmiş rakamdır!! Ve talep edilen bu iptal ücretinin gereğinden daha yüksek olup olmadığına yalnızca bir mahkeme karar verebilir. Olası bir durumda sözleşme meydana geldiği taktirde hem genel şart ve koşulları hem de iptal ücreti miktarını kabul etmiş oluyorsunuz ve ödemeniz gerekiyor.

    Altı ay önce bir spor salonunda süresiz bir kontrat imzaladım. Son birkaç aydır gitmediğim için üyeliğimi iptal etmeyi istedim fakat şirket üyeliğimi iptal etmemi kabul etmiyor ve bu anlaşmanın, 2 ay öncesinden iptal edilmesi şartıyla yalnızca yıl sonunda feshedilebileceğini söylüyor. Bu durumda nasil davranmaliyim?

    Süresiz bir anlaşma imzaladıysanız bu anlasmayi yalnizca firmanın koşullari doğrultusunda iptal edebilirsiniz, hizmetlerinden faydalanmadiysaniz bile. Cogunlukla iptal koşullarını anlasmanizin genel sart ve koşullarında bulabilirsiniz. Her durumda yanlis bir zamanda gerçekleştirilmiş bir iptal etme girişimi gecerlidir, firmanin anlasmanizda mumkun olan ilk firsatta sozlesmenizi feshetmeyi kabul etmelidir. Yeniden iptal etme zorunlulugunuz yoktur! Bu nedenle konuyla ilgili tum evrakları (iptal belgesi, sozlesme) iyi saklayın! Olası durumlarda yardimci olabilecek yazı şablonlarını verbraucherrecht.at sitesindeki Quicklinks bölümünde bulabilirsiniz.

     Bir yillik Dergi aboneliği sözleşmem vardı, bu bir yılın sonunda dergiler faturalarıyla birlikte gelmeye devam ediyor. Ne yapmaliyim?

    Prensip itibarıyla süreli bir sözleşme süre dolduğunda iptal olur ve bunun fazladan bir şey yapmanız gerekmez. Bu tarz otomatik bir uzatma hükmü meşru değildir!